Page 25 - พิพิธภัณฑ์ดิจิทัลกลุ่มชาติพันธ์ในล้านนา
P. 25
15
เพียงอย่างเดียวเท่านั้น มีการให้ค าแนะน าในการดูแลสุขภาพของผู้มาบ าบัดรักษาโดยให้ค าแนะน าใน
ระหว่างท าการบ าบัดรักษาและหลังการบ าบัดรักษา รวมถึงการรักษาเรื่องของจิตใจ ซึ่งเป็นส่วนที่
ส าคัญและ มีความสัมพันธ์กันอย่างแยกไม่ออก หมอพื้นบ้านมีการปฏิบัติตนโดยการรักษาศีล สวด
มนต์ไหว้พระ บูชาครูบาอาจารย์ทุกเช้าอย่างสม่ าเสมอ ประพฤติตนอยู่ในศีลธรรมอันดี ไม่ประพฤติ
ตนให้เสื่อมเสีย มีความอดทน ยินดีสละตนเองเพื่อช่วยเหลือผู้อื่น มีความเมตตา โอบอ้อมอารีและมี
มนุษยสัมพันธ์ที่ดีซึ่งหมอพื้นบ้านได้รับการอบรมสั่งสอนและสืบทอดมาจากครูบาอาจารย์ ความเป็น
ผู้มีอาวุโสและมีประสบการณ์ท าให้ผู้มารับการบ าบัดรักษาเกิดความมั่นใจ การใช้เวทย์มนต์คาถา การ
ระลึกถึงครูบาอาจารย์และอ านาจสิ่งศักดิ์สิทธิ์ในการประกอบพิธีกรรมสร้างความเชื่อมั่น ความ
ศรัทธาซึ่งส่งผลในด้านจิตใจของผู้มารับการบ าบัดรักษาโรคเป็นอย่างมาก สาเหตุของการเกิดโรคมี 2
สมุฏฐานคือ เกิดจากสาเหตุธรรมชาติ ได้แก่ การขาดความสมดุลย์ของร่างกาย และเกิดจากสิ่งที่มอง
ไม่เห็นกระท าหรือสาเหตุจากอ านาจเหนือธรรมชาติ ได้แก่ วิญญาณกระท าซึ่งส่วนที่ 2 นั้นมีน้อยมาก
แหล่งเก็บสมุนไพรที่หมอพื้นบ้านน ามาใช้ในการบ าบัดรักษาโรคคือ ใบพลูซึ่งหมอพื้นบ้านปลูกไว้
บริเวณรั้วบ้านหรือบริเวณหน้าบ้านซึ่งง่ายและสะดวกในการน ามาใช้การประกอบพิธีกรรม 3) ปัจจัย
ที่ท าให้ผู้ป่วยตัดสินใจเลือกมารับการบ าบัดรักษา พฤติกรรมการตัดสินใจเลือกมาบ าบัดรักษาด้วย
วิธีการแพทย์พื้นบ้านนั้นย่อมขึ้นอยู่กับระบบครอบครัวและเครือญาติ ระบบเศรษฐกิจ ระบบ
การเมือง ระบบการปกครอง ระบบการศึกษาและกระบวนการขัดเขลาทางสังคม ศาสนาและความ
เชื่อ ระบบการการคมนาคมและการติดต่อสื่อสาร ปัจจัยการตัดสินใจเลือกมาบ าบัดรักษาย่อมคล้อย
ตามแบบแผนทางวัฒนธรรมเป็นหลักใหญ่ซึ่งมีปัจจัยดังเช่น ปัจจัยทางด้านวัฒนธรรม ผู้มา
บ าบัดรักษามีความเชื่อเกี่ยวกับสาเหตุของการเจ็บป่วยเป็นตัวก าหนดในการเลือกวิธีการบ าบัดรักษา
ด้วยวิธีการแพทย์พื้นบ้าน เช่น การรักษาโรคของกลุ่มอาการงูสวัด เริม หรือขยุ้มตีนหมา ไฟลามทุ่ง
เป็นต้น จากการศึกษาพบว่าผู้มารับบริการบ าบัดรักษาโรคมีทุกเพศและทุกวัยโดยเชื่อว่าสาเหตุของ
โรคมี 2 ส่วนคือ เกิดจากธาตุทั้ง 4 ในร่างกายขาดความสมดุล ได้แก่ ธาตุดิน ธาตุน้ า ธาตุลมและธาตุ
ไฟ และเกิดจากสิ่งที่มีอ านาจเหนือธรรมชาติกระท าส่วนสุดท้ายมีความเชื่อแต่น้อย การบ าบัดรักษา
จะต้องใช้วิธีการแพทย์พื้นบ้าน ปัจจัยทางด้านสังคมบ้านทะเลน้อย ต าบลทางเกวียนในอดีตส่วนใหญ่
จะใช้ชีวิตอยู่ในหมู่บ้าน เป็นลักษณะครอบครัวขยายแต่ปัจจุบันเป็นลักษณะครอบครัวเดี่ยวมากกว่า
ครอบครัวขยาย ชาวบ้านส่วนใหญ่ประกอบอาชีพท านา การออกไปท างานนอกหมู่บ้านหรือนอก
ต าบลมีน้อย แม้ปัจจุบันก็ยังมีการท านา และการเลี้ยงกุ้งท าให้วิถีชีวิตดังกล่าวมีผลต่อการตัดสินใจ
เลือกมารับการบ าบัดกับการแพทย์พื้นบ้าน นอกจากนี้ครอบครัวจะมีส่วนเลือกวิธีการดังกล่าวรวมทั้ง
ให้ค าปรึกษากับสมาชิกในครอบครัว เพราะเคยได้รับการบ าบัดด้วยวิธีดังกล่าวมาตั้งแต่อดีตซึ่งปัจจัย
นี้พบมากที่สุด ปัจจัยด้านผลการรักษา ผลการรักษาด้วยวิธีการแพทย์พื้นบ้านเป็นเรื่องที่ปรากฏผลดี
ต่อผู้ป่วย ชาวบ้านมีความเห็นต่อการแพทย์พื้นบ้านในมิติด้านก าลังใจ ความศรัทธา อ านาจสิ่ง