Page 16 - พิพิธภัณฑ์ดิจิทัลกลุ่มชาติพันธ์ในล้านนา
P. 16
6
ขอขมาผีปู่ย่าหรือผีเจ้านาย การทานขันข้าวหรือการท าบุญให้เจ้ากรรมนายเวรและบรรพบุรุษผู้
ล่วงลับ การสักยันต์เพื่อป้องกันภัยอันตราย เป็นต้น
วิธีการรักษาสุขภาพด้วยกายบ าบัด
วิธีการนี้จะใช้รักษาส าหรับผู้ที่เจ็บป่วยทางกาย เช่น ปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ เป็นอัมพฤกษ์-
อัมพาต กระดูกหัก ได้รับสารพิษ แมลงกัดต่อย เป็นต้น วิธีการที่นิยม เช่น การนวด การบีบเส้น
การเช็ด การแหก การย่ าขาง การฮมควันหรือรมควัน เป็นต้น ซึ่งขณะที่ผู้รักษาพื้นบ้านก าลังท าการ
รักษาด้วยวิธีการเหล่านี้จะบริกรรมคาถาหรือท่องบทสวดมนต์ไปด้วย
วิธีการรักษาสุขภาพด้วยยาสมุนไพร
ในพื้นที่ภาคเหนือของไทยมีพันธุ์พืชที่มีสรรพคุณเป็นยารักษาโรคมากมาย ผู้รักษาพื้นบ้าน
ที่มีความรู้ในการปรุงยาและใช้ยา จึงน ามาใช้ในการรักษาความเจ็บป่วยหลากหลายวิธี เช่น ยาต้ม
ยาผง ยาเม็ด ยาสูบ ยาทา ยาอาบ ยาเหน็บ เป็นต้น องค์ความรู้เรื่องยาสมุนไพรเป็นภูมิปัญญา
พื้นบ้านที่ถูกถ่ายทอดลงปั๊บสา (พับสา) ปัจจุบันได้ถูกบันทึกและจัดพิมพ์เผยแพร่แก่ผู้สนใจอย่าง
กว้างขวาง
วิธีการรักษาสุขภาพด้วยอาหารการกิน
อาหารการกินนับเป็นส่วนส าคัญในการดูแลสุขภาพ การเลือกกินอาหารที่มีประโยชน์และ
เหมาะสมกับร่างกายจะช่วยป้องกันโรคได้ นอกจากนั้น เมื่อเกิดความเจ็บป่วยขึ้นมา การกินอาหารก็
เป็นส่วนที่ช่วยรักษาให้อาการเจ็บป่วยดีขึ้น ผู้ที่ก าลังป่วยหรือร่างกายไม่แข็งแรงไม่ควรกินอาหาร
ดังต่อไปนี้ ได้แก่ อาหารแสลงที่ผู้ป่วยห้ามกินตามโรคที่ก าลังเป็น อาหารบูดหรือมีพิษ อาหารร้อน
เย็นที่ไม่สอดคล้องกับธาตุของตน
วิธีการเยียวยาตามภูมิปัญญาพื้นบ้านภาคเหนือดังกล่าวมาข้างต้น เป็นวิธีการใช้เยียวยา
ผู้ป่วยที่เจ็บป่วยทั้งมิติทางกายและทางจิตใจ นอกจากนั้นในการเจ็บป่วยด้วย 1 อาการอาจจะใช้
วิธีการรักษามากกว่า 1 วิธี และผู้รักษาพื้นบ้านก็มีความรู้ในการรักษามากกว่า 1 วิธีเช่นกัน
ตัวอย่างเช่น เมื่อมีอาการปวดศีรษะ ผู้ป่วยไปรักษากับกลุ่มผู้รักษาพื้นบ้าน เช่น หมอพื้นบ้าน
พระสงฆ์ คนทรง เป็นต้น ขั้นแรก ผู้รักษาจะท าการตรวจดูดวงชะตาให้ และหาสาเหตุความเจ็บป่วย
จากการท านาย หลังจากนั้นได้ท าพิธีขจัดปัดเป่าเคราะห์ด้วยการรดน้ ามนต์ หลังจากกลับมาบ้าน
ก็ดูแลสุขภาพด้วยการกินอาหารที่มีประโยชน์และทานยาสมุนไพรที่ผู้รักษาพื้นบ้านแนะน า เป็นต้น
ซึ่งจะเห็นได้ว่า การรักษาสุขภาพแบบพื้นบ้านมีการดูแลทั้งด้านร่างกายและจิตวิญญาณให้แก่ผู้ป่วย
ไปพร้อม ๆ กัน
